Jaka lornetka do obserwacji nieba

Zastanawiasz się, jaka lornetka do obserwacji nieba będzie najlepsza? Sprawdźmy, na co zwrócić szczególną uwagę przed zakupem takiego sprzętu.

Obserwacje nocnego nieba kojarzą nam się raczej z teleskopami, ewentualnie lunetami.

Do obrazu tego niekoniecznie pasuje lornetka, choć w rzeczywistości jest wręcz przeciwnie – lornetka to idealny instrument optyczny dla astronoma, nie tylko amatora.

Dzięki lornetce możliwe jest dojrzenie wielu szczegółów nocnego nieba, niewidocznych gołym okiem, jak na przykład niektóre księżyce Jowisza.

Użycie lornetki pozwala dostrzec też znacznie więcej gwiazd. Dlatego pasjonaci astronomii, nawet, jeśli posiadają już własny teleskop, nie porzucają także lornetki.

Przewagą lornetki jest jej mobilność i łatwość użycia. Obserwacje można prowadzić z ręki, a niewielkie rozmiary lornetki sprawiają, że możemy ją mieć zawsze przy sobie.

Nie każda jednak lornetka sprawdzi się równie dobrze w obserwacjach astronomicznych.

Jaka lornetka do obserwacji nieba – kluczowe parametry

Musimy zwrócić uwagę zwłaszcza na 2 parametry, które opisują każdą lornetkę, a mianowicie powiększenie i średnicę obiektywu.

Wartości te zapisane są na korpusie każdej lornetki w postaci odpowiednich liczb, np. „15×50”, co w tym przypadku oznacza lornetkę powiększającą piętnastokrotnie, o średnicy obiektywu 50 mm.

Jakie parametry lornetki sprawdzą się najlepiej w obserwacji nocnego nieba?

Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Oczywiście można wskazać sprzęt, który sprawdzi się lepiej, jak i ten mało przydatny.

Na początek skupmy się na tym, jak parametry lornetki wpływają na warunki prowadzenia obserwacji, zaczynając od średnicy obiektywu.

Jest to niezwykle istotna wartość, gdyż od niej w największym stopniu zależy jasność uzyskanego obrazu.

Rzecz jasna im większa średnica, tym większa jasność. Ale jest też druga strona medalu: im większa średnica, tym większe wymiary i ciężar lornetki.

A to z kolei bezpośrednio przekłada się na mobilność takiego sprzętu, a także możliwości utrzymania go w rękach i prowadzenia skutecznej obserwacji.

Standardową średnicą obiektywu stosowaną w obserwacjach astronomicznych jest 50 mm.

Mniejsze wartości są raczej rzadko spotykane, gdyż dają zbyt ciemny obraz, większe obiektywy są już dużo popularniejsze, ale często użytkowanie takiej lornetki wymaga statywu.

Drugim istotnym parametrem jest powiększenie.

Ponownie, wydawałoby się, że większe, tym lepiej. Tu jednak też napotykamy na pewne ograniczenia. Im większe powieszenie, tym ciemniejszy obraz.

Ale to nie wszystko. W lornetkach o dużym powiększeniu, trzymanych w ręce, bardzo ciężko uzyskać stabilny obraz.

W rozedrganym obrazie, będącym efektem mimowolnych, drobnych ruchów ręki nie będziemy w stanie dostrzec żadnych szczegółów.

Za wartość podstawową uznaje się powiększenie dziesięciokrotne. Niektórzy preferują powiększenia siedmiokrotne. Większe powiększenia zwykle wymagają już użycia statywu.

Warto też zwrócić uwagę na szkło, z którego wykonano soczewki. Te wykonane ze szkła Bak-7 mogą okazać się zbyt ciemne do nocnych obserwacji.

Lepiej poszukać optyki ze szkła Bak-4, które daje jaśniejszy obraz.

Początkujących astronomów często kuszą też lornetki typu zoom, dające zmienne powiększenie.

Wydają się uniwersalne, ale szybko okazuje się, że na żadnym z dostępnych powiększeń nie dają zadowalającego obrazu.

Są przy tym ciemniejsze, cięższe, bardziej podatne na uszkodzenia i najczęściej jakościowo gorsze od lornetek o stałym powiększeniu.

Jaka lornetka do obserwacji nieba – podsumowanie

Z powyższych rozważań wynika, że idealna lornetka do astronomii to 10×50, czyli o dziesięciokrotnym powieszeniu i obiektywnie o średnicy 50 mm.

Rzeczywiście, jest to chyba najczęściej stosowana konfiguracja. Tego typu lornetki posiada w też w swojej ofercie wielu producentów, przez co wybór jest w tej kategorii spory.

Od schematu 10×50 możemy dowolnie odchodzić. Mając jednak świadomość, jakie niesie to konsekwencje i konfrontując to z naszymi potrzebami, oczekiwaniami i preferencjami.

Jeśli trudno nam utrzymać nieruchomo nawet lornetkę powiększającą 10 razy, a zależy nam na mobilności (lub nasze obserwacje często polegają na długotrwałym wpatrywaniu się w jakiś obiekt), możemy zdecydować się na powiększenie 7-krotne.

Jeśli chcemy zobaczyć jak najwięcej i nie przeszkadza nam, że obserwacje nie obędą się bez statywu, to możemy pójść w kierunku dużych lornet, typu 20×80.

Mając świadomość tego wszystkiego, będziemy w stanie wybrać lornetkę, która dostarczy nam wielu niezapomnianych chwil, podczas obserwacji nocnego nieba.